"لغت فرس" عنوان کتابی است تالیف ابو منصور علی بن احمد طوسی که استاد عباس اقبال آشتیانی ضمن افزودن ملحقاتی،این کتاب را تصحیح و تحشیه و انتشارات اساطیر آن را منتشر نموده است."لغت فرس"،قدیمی ترین لغتنامه فارسی می باشد که در قرن 5قمری توسط طوسی تالیف گردیده است.پس از گسترش حوزه زبان فارسی دری از خراسان به دیگر نواحی ایران و پذیرش زبان فارسی دری به عنوان زبان ادب،ایرانیان و خصوصا شاعران و ادیبان متکلم به لهجه های دیگر به ویژه ناحیه اران و آذربایجان بر آن شدند تا لغات زبان دری را در شعر و نثر خویش به کار برند.این امر انگیزه ای بود برای طوسی که مبادرت به تالیف این لغتنامه نماید.خصوصا این که مشارالیه خود در منطقه آذربایجان و در میان شعرای آذری زبان می زیسته است.طوسی خود در این باره می گوید:"دیدم شاعران را که فاضل بودند ولیکن لغات پارسی کم می دانستند..."
آنچه که در مورد این کتاب شایان ذکر و قابل توجه است،این است که دسته بندی لغات در این کتاب به شیوه ای است که نشان می دهد هدف از تالیف آن راهنمایی شاعران بوده تا اگر در قافیه شعر محتاج کلمه ای شدند و معنی آن را ندانستند،در این کتاب بیابند و استفاده نمایند.طوسی در این لغتنامه حرف آخر کلمه را مبنا و ملاک اصلی قرار داده است.به عنوان مثال ایران،توران و توبان به اعتبار حرف آخر یعنی "ن" در یک باب قرار گرفته اند.شیوه رایج فرهنگ نویسی بر مبنای ترتیب حروف الفبائی از نخستین حرف کلمه به بعد از قرن9قمری و با گسترش زبان فارسی و شعر دری در هند رواج پیدا کرد.
ابونصر علی ابن احمد متخلص به اسدی از شاعران و حماسه سرایان بزرگ ایران می باشد.او داستان گرشاسپنامه را به سبک شاهنامه فردوسی در 9000 بیت به نظم در آورده است.او قصیده نیز می سروده و در ایجاد مضامین مناظره نیز تبحر داشته است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر